Zapraszamy serdecznie na kolejne seminarium naukowe IJP, które odbędzie się na platformie Zoom 18 listopada 2021 roku w godz. 13.15-14.45. Ze względu na pogarszającą się sytuację epidemiologiczną nasza spotkania do odwołania będą odbywać się wyłącznie w formie zdalnej.
https://us02web.zoom.us/j/81471628537?pwd=VU1BNGtza2Vaa2diZnczZzdMc3hsdz09
Na seminarium referat pt. Wymowa polska w świetle badań instrumentalnych prowadzonych z wykorzystaniem artykulografii elektromagnetycznej i kołowej macierzy mikrofonowej wygłosi pani profesor Anita Lorenc (IPS UW).
STRESZCZENIE
Podczas wykładu zostaną zaprezentowane metodologia i wybrane wyniki badań opracowane w ramach projektu naukowo-badawczego pt. Współczesna wymowa polska. Badanie z wykorzystaniem trójwymiarowej artykulografii elektromagnetycznej finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki na podstawie decyzji nr DEC-2012/05/E/HS2/03770.
W ramach projektu opracowywany jest obiektywny i aktualny opis normatywnych realizacji fonemów języka polskiego. W tym celu wykonano nagrania wymowy 20 mówców (10 kobiet i 10 mężczyzn) wyselekcjonowanych przez zespół ekspertów spośród 200 kandydatów, według ostrych kryteriów normatywnych [Lorenc 2016a]. Do rejestracji i analizy materiału badawczego wykorzystano kilka urządzeń równocześnie, były to: artykulograf elektromagnetyczny AG500, specjalnie zaprojektowany i zbudowany na potrzeby badań 16-kanałowy rejestrator audio wraz z kołową macierzą mikrofonową oraz trzy szybkie kamery przemysłowe. Dzięki synchronicznej rejestracji trzech typów sygnałów (artykulograficznego, akustycznego i wizyjnego) możliwy stał się wielopoziomowy, szczegółowy opis realizacji dźwięków języka polskiego, ukazujący zależności pomiędzy danymi pozyskanymi za pomocą różnych narzędzi badawczych.
Podczas wystąpienia szczególna uwaga poświęcona zostanie możliwościom analizy sygnału artykulograficznego z zastosowaniem oprogramowania komputerowego phonEMAtool [Mik, Lorenc 2015a] oraz EMAviewer [Mik, Lorenc 2015b] opracowanego w ramach projektu. Za przykład posłużą wyniki najnowszych badań dotyczące realizacji polskich sybilantów retrofleksyjnych (spółgłosek tzw. szeregu szumiącego), w tym również ich palatalizowanych wariantów [Lorenc i in., złożone do druku]. Przybliżone zostaną również zagadnienia cyfrowego kształtowania wiązki akustycznej z wykorzystaniem macierzy mikrofonowych oraz wielokanałowy system do analizy rozkładu pola akustycznego na twarzy mówcy, który powstał w ramach projektu. Rozwiązanie to pozwoliło uzyskać interesujące wyniki badań odnośnie polskich samogłosek nazalizowanych [Lorenc, Klessa, Król 2018] i spółgłoski bocznej [l] [Lorenc 2016b]. Zostaną one przybliżone podczas wykładu.
Lorenc A., Żygis M., Mik Ł., Pape D. & Márton Sóskuthy [złożone do druku, poprawki po drugiej recenzji]. Articulatory and acoustic variation in Polish palatalised retroflexes compared with plain ones. „Journal of Phonetics”.
Lorenc A., Król D., Klessa K. 2018. An acoustic camera approach to studying nasality in speech: The case of Polish nasalised vowels, „Journal of Acoustical Society of America” 144 (6), s. 3603–3617.
Lorenc A., 2016a. Kryteria diagnostyczne normy wymawianiowej [w:] Kamińska B., Milewski S. (red.) Logopedia artystyczna, Gdańsk: Harmonia Universalis, s. 107–143.
Lorenc A. 2016b. Wymowa normatywna polskich samogłosek nosowych i spółgłoski bocznej, Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa, 370 s., 2 nlb.
Mik, Ł., Lorenc, A. 2015a. phoneEMAtool [program komputerowy do analizy gestów artykulacyjnych na podstawie trajektorii ruchu sensorów artykulografu].
Mik, Ł., Lorenc, A. 2015b. EMAviewer [program komputerowy do wizualizacji położenia sensorów artykulografu względem artykulatorów pasywnych].
